Gruźlica (TB) jest potencjalnie poważną chorobą zakaźną, która atakuje głównie płuca. Bakterie wywołujące gruźlicę rozprzestrzeniają się od jednej osoby do drugiej poprzez drobne kropelki uwolnione do powietrza poprzez kaszel i kichanie.
Raz rzadkie w krajach rozwiniętych, zakażenia gruźlicą zaczęły wzrastać w 1985 roku, częściowo z powodu pojawienia się HIV, wirusa wywołującego AIDS. HIV osłabia system odpornościowy danej osoby, więc nie może ona zwalczać zarazków gruźlicy. W Stanach Zjednoczonych, z powodu silniejszych programów kontroli, gruźlica zaczęła się ponownie zmniejszać w 1993 roku, ale nadal pozostaje problemem.
Wiele szczepów gruźlicy jest odpornych na leki najczęściej stosowane w leczeniu tej choroby. Osoby z aktywną gruźlicą muszą przez wiele miesięcy przyjmować kilka rodzajów leków, aby wyeliminować zakażenie i zapobiec rozwojowi oporności na antybiotyki.
Objawy
Chociaż Twój organizm może być siedliskiem bakterii powodujących gruźlicę (TB), Twój system odpornościowy zazwyczaj może zapobiec chorobie. Z tego powodu lekarze dokonują rozróżnienia:
Utajona gruźlica. W tym stanie masz zakażenie gruźlicą, ale bakterie te pozostają w twoim organizmie w stanie nieaktywnym i nie wywołują żadnych objawów. Utajona gruźlica, zwana również gruźlicą nieaktywną lub zakażeniem gruźlicą, nie jest zaraźliwa. Może przekształcić się w gruźlicę aktywną, więc leczenie jest ważne dla osoby z utajoną gruźlicą i pomaga kontrolować jej rozprzestrzenianie się. Szacuje się, że gruźlica utajona występuje u 2 miliardów ludzi.
Gruźlica aktywna. Ten stan sprawia, że jesteś chory i w większości przypadków może rozprzestrzeniać się na innych. Może ona wystąpić w pierwszych tygodniach po zakażeniu bakterią gruźlicy, lub może wystąpić po latach.
Objawy i objawy aktywnej gruźlicy obejmują:
Kaszel trwający trzy lub więcej tygodni.
Wykrztuszanie krwi
Ból w klatce piersiowej, lub ból z oddychaniem lub kaszlem
Niezamierzona utrata masy ciała
Zmęczenie
Gorączka
Nocne poty
Chłód
Utrata apetytu
Gruźlica może również wpływać na inne części ciała, w tym nerki, kręgosłup lub mózg. Kiedy gruźlica występuje poza płucami, objawy i symptomy różnią się w zależności od narządów, których dotyczy. Na przykład gruźlica kręgosłupa może powodować ból pleców, a gruźlica nerek może powodować krew w moczu.
Kiedy zwrócić się do lekarza
Skontaktuj się z lekarzem, jeśli masz gorączkę, niewyjaśniony spadek wagi ciała, rozlane nocne poty lub uporczywy kaszel. Są to często oznaki gruźlicy, ale mogą też wynikać z innych problemów medycznych. Twój lekarz może wykonać badania, które pomogą ustalić przyczynę.
Ośrodki Kontroli i Prewencji Chorób zalecają, aby osoby, które mają zwiększone ryzyko wystąpienia gruźlicy były badane pod kątem ukrytej infekcji gruźlicą. Zalecenie to obejmuje osoby, które:
Mają HIV/AIDS
Stosowanie leków dożylnych
Są w kontakcie z osobami zakażonymi
pochodzą z kraju, w którym gruźlica jest powszechna, np. z kilku krajów Ameryki Łacińskiej, Afryki i Azji
Mieszkać lub pracować w miejscach, w których gruźlica jest powszechna, takich jak więzienia lub domy opieki.
Praca w służbie zdrowia i leczenie osób z wysokim ryzykiem gruźlicy
Są dziećmi i są narażone na kontakt z osobami dorosłymi narażonymi na gruźlicę.
Przyczyna
Gruźlica jest powodowana przez bakterie, które rozprzestrzeniają się z człowieka na człowieka poprzez mikroskopijne kropelki uwolnione do powietrza. Może się to zdarzyć, gdy ktoś z nieleczoną, aktywną formą gruźlicy kaszle, mówi, kicha, pluje, śmieje się lub śpiewa.
Chociaż gruźlica jest zaraźliwa, nie jest łatwa do złapania. Jest o wiele bardziej prawdopodobne, że zarazisz się gruźlicą od kogoś, z kim mieszkasz lub pracujesz, niż od osoby obcej. Większość osób z aktywną gruźlicą, które przez co najmniej dwa tygodnie stosowały odpowiednie leczenie farmakologiczne, nie jest już zaraźliwa.
HIV i gruźlica
Od lat 80. liczba przypadków gruźlicy gwałtownie wzrosła z powodu rozprzestrzeniania się HIV, wirusa wywołującego AIDS. Zakażenie wirusem HIV tłumi układ odpornościowy, utrudniając organizmowi kontrolę bakterii gruźlicy. W rezultacie osoby z HIV są wielokrotnie bardziej narażone na zachorowanie na gruźlicę i przejście z choroby utajonej do aktywnej, niż osoby, które nie są HIV-pozytywne.
Gruźlica odporna na leki
Inną przyczyną, dla której gruźlica pozostaje głównym zabójcą, jest wzrost liczby opornych na leki szczepów bakterii. Odkąd ponad 60 lat temu do walki z gruźlicą zastosowano pierwsze antybiotyki, niektóre zarazki gruźlicy rozwinęły zdolność do przetrwania mimo stosowania leków, a zdolność ta jest przekazywana ich potomkom.
Odporne na leki szczepy gruźlicy pojawiają się, gdy antybiotyk nie zabija wszystkich bakterii, na które jest ukierunkowany. Pozostałe przy życiu bakterie stają się oporne na ten konkretny lek, a często także na inne antybiotyki. Niektóre bakterie gruźlicy wykształciły odporność na najczęściej stosowane leki, takie jak izoniazyd i rifampina.
Niektóre szczepy gruźlicy wykształciły również oporność na leki rzadziej stosowane w leczeniu gruźlicy, takie jak antybiotyki znane jako fluorochinolony oraz leki iniekcyjne, w tym amikacyna i kapreomycyna (Capastat). Leki te są często stosowane w leczeniu zakażeń, które są oporne na leki powszechnie stosowane.
